Bagel Stop w Krakowie

Bajgiel to typowe żydowskie pieczywo wypiekane od XVII wieku. Jest sporo historii o tym, skąd pochodzi. Legenda mówi, że przybył on do Polski z Wiednia, jako prezent na cześć zwycięstwa króla Jana III Sobieskiego nad Turkami w 1683. Inni, powołują się na wymienianie bajgla już w 1610 roku w krakowskim dokumencie miejskim jako prezentu dawanego kobietom po urodzeniu dziecka. Sama nazwa wywodzona jest od niemieckiego słowa Bügel oznaczającego rączkę od kosza lub strzemię. Właśnie taki kształt mają bajgle, nazywane w Yiddish beygel, a po angielsku - bagel.

Wraz z wielką emigracją na przełomie wieków bajgle przeniosły się za ocean. Najpierw pojawiły się na Manhattanie, koło 1900 roku. W 1907 w Nowym Jorku powstała (obecnie już nieistniejąca) International Beigel Bakers' Union, która miała między innymi strzec sekretu wypieku bajgli. Receptury mogły być przykazywane z pokolenia na pokolenie wyłącznie synom członków stowarzyszenia. Część z nich produkowała bajgle wyłącznie ręcznie jeszcze do lat pięćdziesiątych XX wieku.

Pierwszą fabrykę bajgli założył poza Nowy Jorkiem żydowski piekarz polskiego pochodzenia, Harry Lender w 1927 roku w New Haven w Connecticut. To też jego firma, istniejąca do dziś (chociaż od 2003 roku już w ramach ogromnego koncernu Pinnacle Food) jako pierwsza wypuściła na rynek mrożone bajgle, które przez supermarkety trafiły do masowego klienta.

Dzisiaj bajgle stają się także popularne w Polsce. Coraz więcej lokali proponuje je na śniadanie z różnymi dodatkami. Nie ma w Polsce bardziej znanego "żydowskiego" osiedla niż Kazimierz w Krakowie, więc i bajgli to właśnie przede wszystkim tam powinno się spróbować. My trafiliśmy na późniejsze śniadanie do niewielkiej kawiarenki przy krakowskim placu Wolnica.

Bagel Stop Art Cafe zostało założone przez małżeństwo, Polkę i Irlandczyka, który to jest też autorem wiszących w lokalu nowoczesnych obrazów. W ofercie są codziennie świeżo upieczone bajgle od krakowskiego piekarza, który używa ponoć do wypieku maszyny pochodzącej wprost z Nowego Jorku.

Bajgle są smaczne nawet z samym masłem. Można jednak wybrać wiele dodatków, są wersje wytrawne z twarożkiem lub na słodko z masłem orzechowym. Nam najbardziej odpowiadała wersja z wędzonym łososiem. Do tego oczywiście czarna kawa i w niewielkim ogródku z możliwością oglądania dawnego rynku miasta Kazimierz, obecnego placu Wolnica. Na tym samym budynku, w którym znajduje się Bagel Stop można znaleźć tablica informującą, że w tym miejscu w 1868 r. odkryto relikty budowli uniwersyteckich, które król Kazimierz Wielki zaczął wznosić, ale nie zostały nigdy ukończone.

Informacje praktyczne: Bagel Stop Art Cafe znajduje się w Krakowie przy pl. Wolnica 11, można tu dojść z dworca kolejowego Kraków Główny i Regionalnego Dworca Autobusowego w 30 min. (Planty ul. Westerplatte, ul. Starowiślna, ul. Józefa Dietla, ul. Bożego Ciała) lub z Rynku Głównego w 20 min (ul. Grodzka, ul. Stradomska, ul. Krakowska). Bagel Stop Art Cafe jest otwarte codziennie od 11.