Maszoperia na Helu

Maszoperia to dawne stowarzyszenie rybaków, którzy prowadzili razem połowy na morzu. Członkowie maszoperii - maszopi - zawierali porozumienie na zasadach równości i solidarności. Każdy z maszopów w równym stopniu łożył na wyposażenie łodzi do połowów, miał też równy udział w podziale połowu i pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży nadwyżek ryb. Słowo maszoperia pochodzi z niderlandzkiego maatschappij i w Holandii w nazewnictwie firm wykorzystywane jest po dziś dzień, nie tylko w branżach związanych z morzem, czego przykładem mogą być Koninklijke Luchtvaart Maatschappij, czyli KLM (Królewskie Holenderskie Linie Lotnicze).

W Polsce maszoperie były znane już od czasów średniowiecza. Zrzeszali się w nich głównie Kaszubi. Co ciekawe, istniały różne odstępstwa od zasady równości, np. maszop żonaty otrzymywał zysk o 25% większy, wdowa - dopóki nie sprzedała sieci zmarłego męża i udostępniała je maszoperii męża - też otrzymywała pewien zysk. Jeśli ktoś był ciężko chory, przez rok brał udział w podziale zysku, tak jakby był całkowicie sprawnym członkiem maszoperii, chyba że choroba wynikała z pijaństwa - wtedy część zysku oddawano biednym. Inne reguły nakazywały maszoperii oddanie pewnej, zazwyczaj jednej dziesiątej, części zysku na cele społeczne, przytułki, szpitale czy kościoły.

Na czele maszoperii stał szyper, który zajmował się też podziałem zysków. Podziały odbywały się w dni, kiedy nie pracowano - w niedziele lub gdy sztorm nie pozwalał na wyjście morze. Nie była to prosta czynność, tradycyjnie wiązała się z dłuższym spotkaniem kończonym wspólnym posiłkiem i napitkiem. Stąd też z czasem nazwa maszoperii przylgnęła do tawern i gospód, w których takie spotkania się odbywały.

Restauracja Maszoperia na Helu istnieje już prawie 40 lat. Tworzą ją trzy domki: mały, większy i największy. Ten średni to zabytek z 1830 roku - typowa helska chata rybacka, która do dzisiaj zachowała klimatyczne wnętrze ze starymi meblami. Mały domek to niegdysiejsza zwykła komórka, a teraz mieści jedną kameralną salę z kominkiem. Największy został dobudowany niedawno jako wierna replika typowej kaszubskiej chaty. Wewnątrz w ścianę frontową wkomponowano autentyczne bulaje z łodzi podwodnej.

Według informacji z karty większość potraw, które oferuje restauracja Maszoperia, to albo własne przepisy właścicielki - Anny Marii Chwirot, albo - zdobyte przez nią. My weszliśmy tutaj głównie po to, aby spróbować czegoś typowo kaszubskiego. Potraw kuchni kaszubskiej jest jednak stosunkowo niewiele w menu, ale powód tego taki - jak twierdzą właściciele - że kuchnia kaszubska była zawsze bardzo uboga. Tu mieszkali biedni ludzie, odżywiali się bardzo prosto.

Mimo wielkiego wyboru ryb, smakowicie wyglądających na talerzach licznie zebranych gości, zdecydowaliśmy się na spróbowanie tylko kuchni regionalnej. Na przystawkę - dorsz w bekonie. Niewielkie kawałki białego dorsza, ugotowane ale nie rozgotowane, zawinięte w przypieczone kawałki pysznego boczku. Jedyny zarzut jaki można postawić – zdecydowanie za mało. Ale w końcu to tylko przystawka Potem zupa rybna z kawałkami łososia. Bardzo przyjemnie rozgrzewająca - mimo środka lata nam akurat w Helu przydarzył się dzień deszczowy - i pachnąca tak, że już samym tym zapachem można by się nacieszyć.

W roli wakacyjnego dodatku do jedzenia wystąpiło oczywiście piwo. Wybór duży i mimo że nie jest to piwo dokładnie z tego regionu (browar Gościszewo położony jest pod Malborkiem), to cóż innego można wypić będąc na Helu jak "Viva Hel". Jest to piwo pszeniczne o lekko owocowym kwaśnym smaku, lekkiej goryczce i wyraźnie drożdżowym posmaku. Kolor, jak na nadmorski obszar przystało, typowo bursztynowy.

Informacje praktyczne: Restauracja Maszoperia znajduje się w Helu przy ul. Wiejskiej 110, można tu dojść z dworca kolejowego (przystanek PKS obok) w 12 min. (przez ul. Dworcową) lub z portu i molo w 5 min (przez ul. Żeglarską). Restauracja Maszoperia jest otwarta przez cały rok od 10 do 22, w sezonie od czerwca do sierpnia od 8 do 23.